Muzeum Wspólne. Narada obywatelska artystek i artystów

Projekt “Muzeum Wspólne. Narada obywatelska artystek i artystów”, realizowany przez niezależnego badacza i artystę Michała Laskowskiego, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz Fundację Stocznia, jest częścią przemiany, jaką przechodzi MSN w związku z otwarciem nowej siedziby na Placu Defilad w Warszawie.

W nowym budynku duża część programu i działalności instytucji będzie współtworzona przez społeczności zgromadzone wokół MSN oraz różnorodne osoby, grupy, kolektywy, ruchy społeczne, organizacje społeczne i instytucje kultury. Muzeum będzie nie tylko dzielić się z nimi zasobami i infrastrukturą, lecz także zapraszać do wspólnego budowania żywej, otwartej i dostępnej przestrzeni oraz programu, w którym znajdzie się miejsce na ważne debaty i dyskusje, działania warsztatowe i edukacyjne, relaks i zabawę, samoorganizację i aktywizm oraz sztukę. 

W ramach projektu “Muzeum Wspólne” stawiamy kolejny krok na drodze do poszerzenia pola współpracy, zwracając się bezpośrednio do społeczności najbliższej instytucji — warszawskich twórczyń i twórców. W procesie narady obywatelskiej chcemy wysłuchać ich głosu, a także poznać potrzeby i oczekiwania oraz pomysły i propozycje działań — tak, aby wprowadzić w życie rozwiązania, które będą najlepiej służyć tej społeczności.

Czym jest narada obywatelska?

Narada obywatelska to demokratyczny proces prowadzenia konsultacji społecznych z udziałem zaproszonych interesariuszy i interesariuszek. Na naradę składa się część edukacyjna (służąca zdobyciu i/lub wyrównaniu wiedzy) i deliberacyjna (służąca pogłębionej dyskusji i szukaniu rozwiązań dla dyskutowanego problemu), a także głosowanie (służące wyborowi najlepszych rozwiązań).

Narada obywatelska służy włączeniu szerszego grona osób do dyskusji i szukania rozwiązania w danej sprawie. Zazwyczaj towarzyszy jej pytanie, które formułuje instytucja zapraszająca do dialogu. Narada jest procesem deliberacyjnym — to specyficzny typ konsultacji, w którym ważne jest zastosowanie kilku elementów sprawiających, że włączona grupa ma lepsze warunki do rozmowy, a efekt wypracowanych przez nią rekomendacji może być lepszej jakości:

• osoby biorące udział są wylosowane. Odbywa się to w taki sposób, by w dyskutującym gronie znalazły się osoby reprezentujące różnorodne potrzeby i cechy (np. wiek, płeć czy, w przypadku narady artystów i artystek, np. uprawianego rzemiosła),
• podczas narady grupie najpierw zostaje dostarczona wiedza, aby mogły podjąć bardziej jakościową decyzję,
• grupa ma czas na pogłębioną dyskusję (deliberację), wymianę poglądów i uzgadnianie wspólnego stanowiska,
• na koniec osoby uczestniczące głosują nad werdyktem, podejmując tym samym wspólną decyzję.

Temat i cel

Założeniem procesu “Muzeum Wspólne. Narada obywatelska artystek i artystów” jest włączenie stołecznych artystów i artystek do współdecydowania o ofercie Muzeum dla tego grona. To pierwszy tego typu proces deliberacyjny w Polsce przeprowadzony w instytucji kultury.

Podczas narady jej uczestnicy i uczestniczki będą wspólnie wypracowywać rekomendacje dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej, szukając odpowiedzi na pytanie “Jak MSN może wspierać warszawskich twórców i twórczynie sztuki współczesnej w 2025 roku (i kolejnych latach), uwzględniając potrzeby i interesy możliwie największej liczby stron?”.

Standardy

Narada jest realizowana z uwzględnieniem dobrych praktyk delibercyjnych procesów partycypacyjnych określonych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w tej publikacji.

Do dobrych praktyk zaliczają się:

1. celowość,
2. wpływ,
3. przejrzystość,
4. włączenie w proces,
5. dostęp do informacji,
6. deliberacja,
7. refleksja,
8. niezależność,
9. ochrona prywatności,
10. ewaluacja.

Opis dobrych praktyk i ich realizacji w naradzie znajduje się Załączniku nr 1 do Zasad. Za realizację narady zgodnie z dobrymi praktykami odpowiedzialny jest Zespół Realizujący (Fundacja Stocznia), a nad ich przestrzeganiem czuwa Zespół Koordynujący (Muzeum Sztuki Nowoczesnej). 

Zasady

Zasady narady znajdziesz tutaj.

Spotkania narady odbędą się w trzy wrześniowe soboty:

1. 7 września 2024 r. 
2. 14 września 2024 r. 
3. 28 września 2024 r.

Publiczna prezentacja przegłosowanych przez naradę rekomendacji jest zaplanowana na listopad 2024 roku.

Program

Założeniem procesu “Muzeum Wspólne. Narada obywatelska artystek i artystów” jest włączenie stołecznych artystów i artystek do współdecydowania o ofercie Muzeum dla tego grona. To pierwszy tego typu proces deliberacyjny w Polsce przeprowadzony w instytucji kultury, który zrealizowany zostanie podczas trzech spotkań:

1. spotkanie wprowadzająco-edukacyjne (eksperci i ekspertki z dziedzin związanych z tematem narady opowiedzą o istniejących już rozwiązaniach i przedstawią swoje rekomendacje; wystąpienia będą mieć również tzw. strony, czyli przedstawiciele i przedstawicielki organizacji czy grup nieformalnych zainteresowanych tematem narady. Spotkanie edukacyjne to też czas na dyskusje w mniejszych grupach i zadawanie pytań dotyczących przedstawianych prezentacji)
2. spotkanie deliberacyjne (uczestnicy i uczestniczki będą debatować nad rozwiązaniami ze wsparciem Zespołu Moderacyjnego, złożonego osób ułatwiających dyskusję w grupie. Celem tego spotkania będzie opracowanie przez osoby biorące udział w naradzie listy rekomendacji dla Muzeum)
3. spotkanie deliberacyjne połączone z głosowaniem (ostatnie spotkanie, podczas którego artyści i artystki będą mieli czas na ostatnie dyskusje nad propozycjami rozwiązań, a następnie wybiorą najlepsze z nich w drodze głosowania).

Zachęcamy do włączenia się w proces “Muzeum Wspólne. Narada obywatelska artystek i artystów” wszystkie zainteresowane osoby. 

Możesz podpowiedzieć naradzie swoją opinię i propozycje rekomendacji dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej, przesłać istotne dla tematu narady informacje:

• za pośrednictwem formularza “Włącz się” (aktywny do 8 września)
• zgłosić się jako Strona za pośrednictwem formularza (aktywny do 25 sierpnia)
• skontaktować się z Zespołem Realizującym .

Fundacja Stocznia

Zespół Realizujący, odpowiadający za przygotowanie organizacyjno-merytoryczne i realizację narady, stanowią przedstawiciele i przedstawicielki Fundacji Stocznia.

Fundacja Stocznia to organizacja społeczna, która od ponad 15 lat tworzy i wspiera skuteczne rozwiązania dla problemów społecznych, włącza obywateli i obywatelki w decydowanie o sprawach publicznych oraz pomaga organizacjom i samorządom planować oraz realizować działania społeczne. Więcej informacji: www.stocznia.org.pl

Kontakt do przedstawicieli i przedstawicielek Fundacji Stocznia można znaleźć w zakładce “Kontakt”. 

Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Zespołem Koordynującym naradę i czuwającym nad realizacją zasad są przedstawiciele i przedstawicielki Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

Ich rolą w procesie jest m.in. opiniowanie Zasad, rozpatrywanie zgłaszanych spraw i wniosków, dbanie o przeprowadzenie narady zgodnie z zasadami i standardami oraz współpraca z Zespołem Realizującym.

Więcej o zadaniach Zespołu Koordynującego znajduje się w zasadach narady.